„Dyskusja o substancjach powiązanych w ramach BAT-ów, to dyskusja na poziomie filozofii... w procesie wdrażania dyrektywy kraje członkowskie bardzo szczegółowo renegocjowały wymagania, natomiast wokół BAT-ów rozmowy są kuluarowe. Nie mogę pozbyć się wrażenia, że stronie rządowej trochę wymyka się to spod kontroli...”

Wiesław Jamiołkowski,
Dyrektor Departamentu Ochrony Środowiska
PGNiG TERMIKA S.A.

Dyrektywa IED weszła w życie w 2011 roku. Kamieniem milowym był dla niej moment, gdy zakończył się tak zwany okres przejściowy. Na początku 2013 roku dyrektywa zaczęła obowiązywać nowo tworzone instalacje. Wdrożenie dyrektywy w odniesieniu do istniejących instalacji nastąpi w 2016 roku, w niektórych przypadkach możliwe będą derogacje czasowe. Z powodu nowych obowiązków przedsiębiorstwa zostały niejako zmuszone do poczynienia modernizacji redukujących poziom emisji przemysłowych, w związku z czym Zespół CBE Polska postanowił zorganizować „IED Forum” poświęcone regulacjom, technologiom i inwestycjom związanym z dyrektywą 2010/75/UE, czyli tzw. dyrektywą o emisjach przemysłowych. Wydarzenie odbyło się 22 maja w Warszawie i zgromadziło około 130 ekspertów z branż zobligowanych do redukcji emisji.

Opracowano szereg przejściowych planów krajowych mających ułatwić przejście do nowej rzeczywistości prawnej, jednak ich obowiązywanie zakończy się w 2020, a okres derogacji w 2023. Informacje o wspomnianych planach należało wysyłać do Komisji Europejskiej na początku 2013 roku, jednak w niektórych przypadkach nastąpiły opóźnienia i prowadzono korespondencje w sprawie tych planów. Na początku maja 2014 KE powiadomiła o zatwierdzeniu planów dla Bułgarii, Finlandii, Grecji, Węgier, Irlandii, Litwy, Polski, Słowacji, Słowenii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Trwają prace nad planami dla Czech i Chorwacji.

Hélène Lavray, Radca w departamencie Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju EURELECTRIC – Europejskiego stowarzyszenia branżowego reprezentującego interesy sektora energetycznego w Brukseli. Lavrey poinformowała, że konsultanci sporządzili szereg roboczych dokumentów dotyczących wykorzystywania, wytwarzania i uwalniania różnych substancji niebezpiecznych. Reprezentantka EURELECTRIC dodała, że sprawozdania należy sporządzać jeszcze dla zanieczyszczenia gleby i wód gruntowych. Przed rozpoczęciem działań po 7 stycznia 2013 roku wystąpiły problemy na poziomach krajowych ze względu na opóźnienia w publikacji wytycznych w KE. Wcześniej kraje opracowywały własne wytyczne, były więc niepokoje dotyczące tego, czy wystąpią rozbieżności.

Najważniejszym elementem dyrektywy o emisjach przemysłowych wydają się być  konkluzje BAT. Dokument dotyczący wniosków BAT zostanie przyjęty przez KE w formie decyzji i będzie stanowił podstawę dla udzielania pozwoleń, jest to więc bardzo istotne dla przyszłych praktyk. EURELECTRIC nie było zadowolone wnioskami z poprzednich dokumentów, gdyż niektóre sektory rozpoczęły już rewizje praktyk przed przyjęciem dyrektywy. Proces przygotowawczy był działaniem na szeroką skalę, oparto go na podstawie informacji przesłanych od ekspertów z różnych krajów członkowskich, którzy dostarczyli swoje badania i sprawozdania. Ponad 500 kwestionariuszy przesłanych przez kraje członkowskie zostało poddanych analizie.

Weryfikacja rozpoczęła się w 2011 roku od oficjalnej reaktywacji roboczej grupy technicznej. Spotkanie rozpoczynające odbyło się dopiero w październiku 2011 roku. Zakres weryfikacji został uzgodniony przez ponad 100 osób. Za miesiąc biuro IPPC będzie organizować spotkanie, podczas którego mają zostać zakreślone zagadnienia dotyczące częściowego obciążenia sieci ciepłowniczych i efektywności energetycznej. Zgodnie z oficjalnym harmonogramem, ostateczne wnioski technicznej grupy roboczej mają zostać sformułowane pod koniec 2014 roku, jednakże zdaniem reprezentantki EURELECRIC należy spodziewać się opóźnienia. Kolejnym etapem będzie wydanie opinii dotyczącej artykułu 13 dyrektywy IED. Następnie decyzje końcową ma podjąć KE. Szacuje się, że nastąpi to przed końcem 2015 roku. Kraje członkowskie będą miały więc 4 lata na weryfikację i przyjęcie postanowień.

Nie mamy jasnej sytuacji co do tego jak wnioski BAT będą związane z derogacjami określonymi w rozdziale 3 dyrektywy. Kilka tygodni temu KE wydała interpretacje odnośnie najczęściej zadawanych pytań związanych z dyrektywą IED, w myśl interpretacji można stwierdzić, że instalacje, które podlegają określonym w art. 32-35 mechanizmom derogacji i elastycznych ograniczeń, artykuł 15. ust 3. nie obowiązuje w odniesieniu do określonych zanieczyszczeń powietrza i instalacje te nie muszą zwracać się o derogacje na mocy postanowień art 15. ust 4 dyrektywy.

Instalacje, która nie mogą skorzystać z derogacji, mogą skorzystać z uprawnień przyznawanych na mocy art. 15 ust. 3, natomiast artykuł 18 o standardach jakości – dotyczy wszystkich instalacji. W interpretacji wciąż są luki związane z niektórymi substancjami. Istnieją również problemy ze spójnością – opieranie się na wartościach miesięcznych, dziennych i godzinnych w załączniku 5, natomiast w projekcie BREF-u LPC mamy wartości roczne i dzienne, zatem trudno jest określić wartości miesięczne w oparciu o średnie roczne. Przekładanie tych wartości nie jest możliwe, zwłaszcza że zazwyczaj mamy do czynienia z zakresami wartości (wartości dolne i górne).

Propozycje KE to Program czystego powietrza dla Europy. Zaproponowano w nim przeprowadzenie przeglądów i ponownych analiz dotyczących redukcji emisyjnych oraz ponowna propozycja stworzenia dyrektywy dla średnich obiektów spalania energetycznego (tzw. MCP). W 2007 roku zamierzano objąć dyrektywą IED instalacje od 20MW (ostatecznie objęte zostały jednostki o mocy powyżej 50MW). Istnieje pomysł aby określić obowiązkowe redukcje emisji i zobowiązania na lata 2020-2030. Poziomy krajowe nie są tak ambitne jak KE na poziomie europejskim, jednak wydaje się, że większe wysiłki krajowe powinny być podejmowane. Teoretycznie program ma zostać przyjęty do roku 2020.

Nowe zobowiązania redukcyjne mają dotyczyć metanu, amoniaku, a także lotnych związków organicznych. Do 2020 roku ma zostać przyjęty Protokół Goteborski, a do 2030 ma nastąpić zamknięcie 70% luk MTFE. Lavray zwróciła uwagę również na fakt, że sektory takie jak transport oraz gospodarstwa domowe emitują ogromną ilość substancji. Rodzi się więc pytanie: czy przemysł, włączając weń energetykę zawodową, ma zostać obarczony obowiązkiem zrekompensowania słabych wyników w ograniczaniu emisji przez pozaprzemysłowych emitentów?

CZYTAJ DALEJ...