Prawidłowa izolacja i ocieplenie fundamentów dają gwarancję bezproblemowego użytkowania domu oraz gwarancję korzystnego bilansu cieplnego. Dobrze zaizolowany fundament to zmniejszenie kosztów ogrzewania budynku - wiedzą o tym architekci i uwzględniają izolację fundamentów w dokumentacji, kiedy opracowują projekty domów.

Inwestorzy bardzo często popełniają błąd i oszczędzają na materiałach potrzebnych do wykonania izolacji fundamentów. Co gorsze, są też tacy, którzy w ogóle nie wykonują izolacji kierując się stwierdzeniem, że fundamentu i tak nie widać więc lepiej zadbać o tą część domu, która znajduje się na powierzchni ziemi. Jest to bardzo mylne i niebezpieczne twierdzenie, ponieważ już w ciągu pierwszych kilku lat użytkowania wilgoć i woda mogą spowodować niepowetowane straty, często odbijające się na konstrukcji całego domu. Brak izolacji prowadzi najczęściej do przemarzania murów, ponieważ stopniowo nasiąkające wodą fundamenty tracą swoją izolacyjność termiczną, jak i wytrzymałość. Rozwijają się również grzyby oraz pleśni a mikroorganizmy przyczyniają się do stopniowej degradacji muru. Nie mówiąc o wpływie grzybów i pleśni na zdrowie i komfort życia mieszkańców domu. Brak izolacji prowadzi także do stopniowego kruszenia się ścian, ponieważ wytrącające się na powierzchni ścian fundamentowych sole mineralne wnikają do wnętrza konstrukcji i powodują powolne jej rozsadzanie. Pominięcie izolacji części podziemnych domu pogarsza bilans energetyczny budynku, jak również naraża nas na dodatkowe koszty związane z jego ogrzaniem.

W celu zapewnienia najlepszej izolacji termicznej od strony gruntu, płyta fundamentowa powinna być izolowana warstwą izolacji o grubości 30 cm. Bardzo istotne jest też zapewnienie właściwej izolacji elementów brzegowych płyty fundamentowej. Powinny one tworzyć spójną całość z izolacją ścian budynku.

Izolacje powinny spełniać następujące podstawowe wymagania, przede wszystkim nie mogą powodować utraty statyczności przez budynek na skutek osiadania konstrukcji, muszą tworzyć ciągłą i szczelną powłokę, która chroni budynek przed oddziaływaniem wody. Izolacja musi koniecznie być odporna na obciążenia mechaniczne oraz na oddziaływanie silnych, szkodliwych substancji, jak i na korozję biologiczną.

Podstawową rolą termoizolacji fundamentu jest poprawa bilansu energetycznego budynku, jak również mechaniczna ochrona wcześniej wykonanej hydroizolacji. Zaleca się co najmniej 15 centymetrową warstwę izolacji ławy fundamentowej w postaci płyt styropianowych przeznaczonych do stosowania na gruncie. Zbyt mała izolacyjność lub brak ciągłości izolacji powoduje obniżenie temperatury na wewnętrznej powierzchni przegród, co prowadzi do wykraplania pary wodnej, a w następstwie do powstawania pleśni.

Podstawowymi kryteriami doboru materiału termoizolacyjnego są właściwości gruntu, na którym powstanie dom, właściwości techniczne, takie jak, wytrzymałość na ściskanie, nasiąkliwość, odporność na korozję biologiczną oraz współczynnik przewodzenia ciepła.

Do wykonania izolacji cieplnej fundamentów stosuje się wodoodporny styropian. Przy wykonywaniu izolacji należy pamiętać o kilku rzeczach, po pierwsze izolację cieplną stosuje się zawsze na zewnątrz. Grubość izolacji cieplnej wynosi 20 cm. Izolacje trzeba wykonać na całej wysokości ściany fundamentowej.

Przy wykonywaniu ocieplenia ścian fundamentowych należy głównie uważać na powstawanie mostków termicznych. Płyty betonowej schodów zewnętrznych i tarasów nie należy doprowadzać do ściany fundamentowej a między tymi elementami trzeba wykonać izolację termiczną. Powstałe w ścianie fundamentowej oraz izolacji cieplnej przepusty trzeba dokładnie uzupełniać pianką poliuretanową. Często przy wykonywaniu instalacji gazowej powstają tzw. bruzdy, należy przypilnować ab nie powstawały ponieważ szkodzą ociepleniu ścian fundamentowych.

Aby prawidłowo zaprojektować hydroizolację fundamentów konieczne jest dokonanie analizy warunków wodnych, gruntowych oraz ukształtowania terenu, czy też warunków klimatycznych. Istotne jest zastosowanie produktów, z uwzględnieniem rodzaju podłoża, uszczelnienia dylatacji oraz przejść rurowych. Należy także wziąć pod uwagę połączenie hydroizolacji ściany fundamentowej z izolacją poziomą oraz strefą cokołową. Konieczne jest też sprawdzenie jak będą ze sobą współgrać system hydroizolacji i materiał termoizolacyjny.