Nowo otwarty budynek Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku jest odpowiedzią na potrzeby krzewienia głównych wartości, jakie niesie Solidarność - „wolności, demokracji i solidarności”. Centrum jest sposobem przelania ówczesnych idei na karty teraźniejszości z myślą o przyszłych pokoleniach.

W koncepcji architektów bryłę budynku ECS „winna charakteryzować skrajna prostota, taka jak ta, która cechowała cele i metody działania solidarnościowego”. Ściany obłożono blachą corten, która swoim rdzawym kolorem nawiązuje do elementów kadłubów stoczniowych.

Pomnik Poległych Stoczniowców, Brama nr 2 dawnej Stoczni Gdańskiej im. Lenina i stojąca nieopodal Sala BHP, gdzie 31 sierpnia 1980 roku strajkujący podpisali porozumienie z rządem PRL, miały się stać elementami wystawy stałej ECS, która jest sercem budynku.

W fundamenty pod budowę Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku wmurowano 14 maja 2011 roku kamień węgielny. Pierwszą kielnię cementu położył prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski.

Nowa siedziba ECS będzie agorą, gdzie przestrzeń znajdą ludzie i idee służące budowaniu i rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego, miejscem spotkań tych, którym droga jest przyszłość świata.

Budowa nowej siedziby ECS była inwestycją miasta Gdańska. Przedsięwzięcie zostało dofinansowane prawie w połowie przez Unię Europejską. Wartość projektu to 231,1 mln złotych, wartość dofinansowania z Unii Europejskiej to ponad 107 mln zł.

ECS będzie kontynuować przedsięwzięcia adresowane do różnych środowisk z Polski, Europy i świata: konferencje, debaty, projekty dla dzieci i młodzieży, spektakle teatralne, pokazy filmowe (także w 3D) i wystawy czasowe. Siedemnaście pomieszczeń w budynku ECS zajmą organizacje pozarządowe, które działają na rzecz dobra wspólnego, wolności i praw człowieka. Przez cały rok będzie czynny ogród zimowy, stworzony do aktywności artystycznych, spotkań i wypoczynku. A od wiosny do jesieni – także taras widokowy na dachu, skąd roztacza się piękna panorama terenów postoczniowych oraz Starego i Głównego Miasta.

System grzewczo-chłodniczy zamontowany w obiekcie również nie mógł odbiegać od wartości i idei przyświecających ECS. Pompy ciepła są nowoczesną, czystą i przede wszystkim ekologiczną odpowiedzią technologii na potrzebę ogrzewania i chłodzenia budynku, a także koncepcją umożliwiającą jego długotrwałe użytkowanie.

Instalacja grzewczo-chłodnicza w obiekcie wykorzystywana jest do przygotowania wody grzewczej, ciepłej wody użytkowej oraz czynnika chłodniczego. Zapotrzebowanie budynku na ogrzewanie wynosi 575 kW, natomiast chłodzenie wymaga mocy 370 kW.

Zastosowano cztery pompy ciepła, podzielone na odrębne zespoły po dwie pompy ciepła w każdym. Zespół 1 pomp ciepła pracować będzie na instalację o parametrze temperaturowym poniżej 45°C, zespół 2 pomp ciepła na instalację o parametrze 45°C. Rozwiązaniem, które przyjęto do realizacji było zastosowanie dwóch kaskad pomp ciepła pracujących na oddzielne bufory wody grzewczej i chłodniczej.

Zastosowanie dwóch odrębnych układów instalacyjnych było możliwe z uwagi na korzystny rozkład poszczególnych składników bilansowych w odniesieniu do proponowanego układu dwóch zespołów po dwie jednostki.

Spośród zaproponowanych wariantów pomp ciepła wybrano dwie kaskady urządzeń marki Alpha-InnoTec – 2 x SWP 1600 + 2 x SWP 1600. Taki układ zapewnia pełne pokrycie bilansu mocy grzewczej i chłodniczej obiektu. Każdy z zespołów (kaskad) pomp ciepła odpowiada za inne funkcje w systemie:

Zespół 1: Jego zadaniem jest praca na potrzeby ciepła technologicznego (woda grzewcza na zasilaniu 45°C) i przygotowania c.w.u. oraz w trybie chłodzenia aktywnego na potrzeby klimatyzacji powietrznej – chłodnic w centralach wentylacyjnych i klimakonwektorów. Rezerwa mocy grzewczej tego systemu wynosi ok. 35 kW.

Zespół 2: Zadaniem drugiego zespołu jest praca na potrzeby ogrzewania płaszczyznowego (woda grzewcza na zasilaniu 35°C) oraz w trybie chłodzenia pasywnego poprzez belki chłodzące i poprzez wykorzystanie instalacji płaszczyznowej. Rezerwa mocy grzewczej wynosi ok. 30 kW.

Początkowo projekt zakładał 75 sond o głębokości 120 m, jednak ostatecznie zdecydowano się na wykonanie 110 sond o średniej głębokości 83 m. Tak wykonane dolne źródło zapewnia odpowiednią moc chłodniczą dla pracy nawet wszystkich czterech pomp ciepła równocześnie, a w okresie letnim jest zbiornikiem umożliwiającym długotrwałą bezawaryjną pracę w trybie chłodzenia.

Zamontowane pompy ciepła będą pracowały dla potrzeb grzewczych i chłodniczych grup instalacyjnych. Na potrzeby c.w.u. w kaskadzie będzie pracować tylko jedna sprężarka jednej pompy ciepła. Instalacja ciepła technologicznego w tym czasie będzie pobiera ciepło z buforów, które są ładowane drugą pompą kaskady. Kaskada połączona jest z dwoma buforami o pojemności 2000 l każdy. Podstawowe ładowanie c.w.u. następuje w nocy, przy zmniejszonym zapotrzebowaniu na ciepło technologiczne. W dzień zachodzi podgrzewanie pobranej dodatkowo wody ciepłej, której rozbiór jest raczej sukcesywny, a więc przerwy w ładowaniu buforów dwoma pompami ciepła są krótkie. Tryb chłodzenia aktywnego pozwala dodatkowo na wykorzystanie ciepła na przygotowanie ciepłej wody użytkowej w dzień ciepłem „odpadowym”.

Obie kaskady pomp ciepła w zestawieniu 2 x SWP 1600 + 2 x SWP 1600 pokryją całkowite zapotrzebowanie ciepła i chłodu.

W stosunku do rozwiązań konwencjonalnych przygotowanie energii cieplnej i chłodniczej przez dwie kaskady 2 x Alpha-InnoTec SWP 1600 pozwoli na oszczędności 100 tys. zł rocznie (ok. 66% oszczędności). Wykorzystanie poprzez instalację ogrzewania płaszczyznowego ciepła dostarczanego przez GPEC (Gdańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. z o.o.) oznaczałoby wydatek na poziomie 149 tys. zł rocznie, do czego należałoby dodać kolejne ok. 10 tys. zł rocznie na pracę agregatu wody lodowej.

Rozwiązanie oparte o pompy ciepła pozwala na znacznie niższe koszty eksploatacji: w przypadku opisywanej instalacji przewidywanym kosztem rocznym jest kwota 53 tys. zł, natomiast chłodzenie pasywne to zaledwie 1 tys. zł. Różnica między oboma rozwiązaniami to prawie 105 tys. zł rocznie!

Wykonawcą instalacji w obiekcie ECS jest firma ORGANIKS W.Z.P.U. Jacek Suchecki z Gdańska.

Zastosowanie wariantu 2 zespołów 2 x SWP 1600 + 2 x SWP 1600 przyczyniło się do osiągnięcia wymiernych oszczędności w stosunku do konwencjonalnych rozwiązań. Dodatkowo taki dobór urządzeń sprawia, że pokryte w całości zostało zapotrzebowanie na ciepło, jak również „chłód” w budynku. Dodatkowo instalacja zapewnia rezerwę mocy grzewczej w przypadku innego wykorzystania budynku, co było dodatkowym życzeniem inwestora. Istotnym elementem było również zastosowanie jednolitych produktów marki Alpha-InnoTec, co sprawia, że ułatwiona została nie tylko obsługa urządzeń, ale również ich późniejsze serwisowanie.