Badanie opinii Polaków o odnawialnych źródłach energii w ramach projektu: „Krajowy Plan Rozwoju Ciepła z Odnawialnych Źródeł Energii”

Badanie opinii publicznej na temat odnawialnych źródłach energii (OZE) zrealizowano w dniach 20-25 listopada 2015 roku przez TNS Polska na zlecenie Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO) w ramach współpracy z konsorcjum firm i krajowych stowarzyszeń na rzecz opracowania pt. „Krajowy plan rozwoju ciepła z OZE”.

Rysunek 1 Czy należy zwiększyć wsparcie na rozwój małych, domowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce?

Badanie opinii publicznej wyraźnie wskazuje, że Polacy oczekują zwiększenia wsparcia domowych instalacji odnawialnych źródeł energii, zarówno w zakresie produkcji ciepła, jak i energii elektrycznej z OZE. Takiego zdania jest ponad 60% badanych. 15 % badanych nie ma zdania na ten temat, a ok. 20% jest przeciwko. Odsetek osób zainteresowanych zwiększeniem wsparcia zdecydowanie rośnie wśród osób które deklarują, że znają ustawę o OZE oraz poinformowanych o dotychczasowych możliwościach dofinansowania OZE, co potwierdza, że aktualny system wsparcia jest niewystarczający.

Badanie opinii publicznej przeprowadzono w momencie, gdy Polacy byli przekonani, że od 1-go stycznia 2016 roku wejdzie w życie rozdział 4 ustawy OZE wprowadzający system wsparcia w postaci taryf gwarantowanych dla właścicieli najmniejszych instalacji OZE oraz system aukcyjny (respondenci nie wiedzieli o podpisanej 31 grudnia 2015 r. nowelizacji ustawy OZE, której celem jest opóźnienie wejścia w życie przepisów o pół roku, czyli do 1-go lipca 2016 roku). Znajomość ustawy o odnawialnych źródłach energii, wzrosła w porównaniu z badaniem przeprowadzonym¹ zaraz po jej uchwaleniu. Już prawie co trzeci obywatel słyszał o ustawie (w poprzednim badaniu co czwarty), jednak jedynie 7% jest świadomych czego ona dotyczy. Z terminem „prosument” zaznajomionych jest 11% badanych (w badaniu z marca było to zaledwie 6%), ale jedynie 3% deklaruje, że wie co dokładnie ten termin oznacza.

Rysunek 2 Czy słyszałeś o ustawie OZE?

Badania zidentyfikowały znaczący potencjał inwestycyjny Polaków w małe instalacje OZE. Aż 35% obywateli deklaruje nie tylko poparcie dla idei, ale chęć bezpośredniego inwestowania w OZE, spośród czego 13% badanych chciałoby zacząć korzystać w ciągu 2 lat. Odsetek zainteresowanych inwestycją jest istotnie wyższy wśród osób znających ustawę o OZE (52%) i wśród osób czujących się poinformowanymi o możliwościach dofinansowania OZE (58%). Większe zainteresowanie inwestycją OZE związane jest również z wyższymi dochodami, posiadaniem dzieci, mieszkaniem w domu jednorodzinnym, mieszkaniem na wsi oraz wśród osób popierających zwiększenie wsparcia na rozwój małych, domowych instalacji odnawialnych źródeł energii. Istotny okazał się także stosunek do wiary katolickiej. U osób religijnych praktykujących regularnie odnotowano większą chęć zainwestowania w przydomowe OZE, niż u osób niepraktykujących (różnica 8 punktów procentowych (p.p.)).

Rysunek 3 Dlaczego chcesz zainwestować w urządzenie OZE?

Wśród osób, które chcą zakupić instalację OZE, głównym powodem zainteresowania taką inwestycją jest chęć zmniejszenia rachunków za energię (ponad połowa ankietowanych), oraz możliwość korzystania z czystszego powietrza, jak również wygoda z użytkowania instalacji OZE. Wśród innych powodów wymieniano aktualną mozliwość skorzystania z dotacji, promocję innwowacji czy też prestiż i poprawę wizerunku dzięki zbudowaniu takiej instalacji.

Struktura aktualnie wykorzystywanych źródeł energii do ogrzewania lokalu mieszkalnego w próbie badawczej nie zmieniła się znacząco w porównaniu do poprzedniego badania. Nadal
najpopularniejszym źródłem energii wykorzystywanym do ogrzewania lokalu jest węgiel, na który wskazała niemal połowa respondentów. Co czwarty korzysta z drewna i z ciepła systemowego (sieciowego). Ale już ponad jedna czwarta badanych chciałaby korzystać w swoich gospodarstwach domowych z energii słonecznej². Powyżej 20% wskazań uzyskał gaz. Węgiel, pomimo, że nadal plasuje się na 3 miejscu, odnotował spadek zainteresowania z 21% do 16% w stosunku do poprzedniego badania – Polacy chcą rezygnować z węgla na korzyść energii słonecznej oraz energii z otoczenia (np. powietrza, wody, gruntu).

Rysunek 4 Jakie źródło energii wykorzystywane jest do ogrzania Twojego lokalu mieszkalnego?	Rysunek 5 Z jakiego źródła energii elektrycznej i ciepła korzystałbyś najchętniej w swoim gospodarstwie domowym?	Rysunek 6 W jakie źródło OZE najchętniej zainwestowałbyś?

Nadal urządzeniami energetyki odnawialnej, w które najchętniej by inwestowano, są kolektory słoneczne – wskazało na nie ponad dwie piąte badanych. Co szósty respondent jest zainteresowany małymi elektrowniami wiatrowymi, panelami fotowoltaicznymi (PV) i pompami ciepła. Większe ogólne zainteresowanie wszystkimi urządzeniami jest charakterystyczne dla osób znających ustawę OZE i popierających zwiększenie wsparcia na rozwój OZE. Podobnie jak w poprzednim badaniu z marca, Polacy częściej wskazywali na urządzenia zapewniające oszczędność na rachunkach za ogrzewanie (ciepło), niż na energii elektrycznej – 64% preferuje instalacje OZE wytwarzające ciepło, 41% instalacje OZE wytwarzające energię elektryczną.

¹ Analogiczne badanie, IEO zrealizował w dniach 27 marca – 1 kwietnia 2015 roku , (tuż po uchwaleniu ustawy o odnawialnych źródłach energii).

² Podobne wyniki uzyskano w poprzednim badaniu opinii publicznej, marcu 2015 roku